Παρασκευή 28 Ιουλίου 2017

Νέος διαδικτυακός τόπος...


Ένας ανανεωμένος διαδικτυακός τόπος, σημείο αναφοράς των αναζητήσεων, θέσεων και απόψεων ενός συνόλου συντρόφων και συντροφισσών της Ιδέας μας. Ενάντια στην παρακμή ενός κόσμου που καταρρέει, για την Φυλή, την Πατρίδα και τον Πολιτισμό μας. 

Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017

Περί Ηνιόχων...


   Κοίτα στα χρόνια που περνούν σύντροφε πως η ζωή, αυτό το άθροισμα μυριάδων στιγμών , φωλιάζει πίσω από τα βλέμματά μας. Γιατί όσες από αυτές βγαλμένες από την ειλικρινή ιερή ή ανίερη φύση μας είναι, μέχρι το τέλος θα μας ακολουθούν. Σαν εκείνη την κρυσταλλική δομή που την έχουν διαμορφώσει τόσες και τόσες κατεργασίες. Κάθε νύχτα, πριν από κάθε μικρό απολογισμό, κάπου ανάμεσα στις μάχες μεταξύ της  σωματικής κοπώσεως και τις συγκρουσιακές ανάγκες του νου για το ποιος θα οδηγήσει συντομότερα στον ύπνο, μία μορφή κατακλύζει την σκέψη και ποιος να ξέρει πόσα ακόμη διαπερνά..Αυτή η δελφική αρχετυπική μορφή, ενός νικητή, δίχως αλαζονεία, δίχως έπαρση, δίχως υπερβολή. Για κάποιο λόγο η ιστορία επέτρεψε να μείνει η μορφή, το σώμα και  κάποια δάχτυλα να συγκρατούν  χαλινάρια… Μπορείς να ξέρεις αν υπάρχει κάποια νομοτέλεια πίσω ακόμη και από τα απομεινάρια που μένουν από μία καταστροφή; Μήπως ο ντετερμινισμός και το χάος των θεωρητικών  υποσκελίζεται από την βούληση του ψυχισμού να αναζητήσει τον λόγο για τον οποίο έχει επιλέξει η ιστορία να μας αφήσει συγκεκριμένα μέρη ομορφιάς, κάλους, αρχετύπων; Μήπως και στην ζωή μας την ίδια , σε αυτά που εν τέλει μας «μένουν» , από όλες μας τις μάχες, κρύβεται μία μεγάλη σοφία στην οποία οφείλουμε να διακρίνουμε το δίδαγμα της επόμενης στιγμής; Δεν είναι ο τόπος μας, αυτοί εδώ οι αντιαισθητικοί σωροί οπλισμένου σκυροδέματος, τα ντουβάρια και τα πορτοκαλί φώτα της νύχτας, οι ήχοι από κυλίνδρους που παράγουν κίνηση, η μυρωδιά όσων αυτοί θα φτύσουν, τα ψόφια δέντρα που αναγκαστικά στρίμωξαν σε μετρημένα τετραγωνικά μέτρα γης, ο χώρος και ο αέρας στον οποίο μία μεγάλη ανάγκη γεννήθηκε μέσα μας; Μια μεγάλη ανάγκη η οποία οδηγούσε  τα ηχητικά κύματα των κραυγών μας να συνθλίβονται στα ντουβάρια των αστικών αυτών χαραδρών, μία μεγάλη ανάγκη η οποία τους δρόμους κατέκλυζε και σε στενά εναλλασσόταν ο κυνηγός με τον κυνηγημένο, ο φόβος άλλαζε μέσα σε λεπτά πλευρά και η στιγμή αιχμαλωτιζόταν μια για πάντα μέσα σου. Δεν σου έρχονται στο νου οι αιχμάλωτες αυτές στιγμές όταν σκηνές γαλήνιες αναζητάς στην καθημερινότητά σου να κοιτάξεις; Η ίδια ανάγκη και τώρα μας οδηγεί να κερδίζουμε σπιθαμή προς σπιθαμή τον ζωτικό μας χώρο, να ποτίζονται τα «χαρακώματα» από τον ιδρώτα του μόχθου, αδιαφορώντας για τις πληγές. Άλλωστε, πότε δεν ήταν ότι πιο περήφανο διαθέτουμε σε αυτό τον κόσμο, η ίδια μας η ζωή και τα κατορθώματα που φέρνει η θέλησή μας; Και αν θυμάσαι, ακόμη και στην πρώιμη ανωριμότητά μας, ξέραμε να διακρίνουμε τους ήρωες από τις πληγές τους και όχι από τα λόγια τους. Τους εργάτες και αγωνιστές της ζωής από τα χέρια τους και τους συντρόφους  από τα βλέμματά τους. Πιστεύουμε σε μία ιδιαίτερη αριστοκρατία, αυτή των πεδίων που διαμορφωθήκαμε και εμείς. Αυτός είναι ο κόσμος μας. Και αν δεν ήταν, ίσως έπρεπε να τον επιλέξουμε. Είναι η μεγάλη μας πρόκληση. Σκέψου, ήμασταν παιδιά και ασφυκτιούσαμε για μία ελπίδα. Κάτι να βρούμε γύρω μας, κάτι να πιστέψουμε και να ακολουθήσουμε ολόψυχα. Δίχως ίχνος εγωπάθειας και κέρδους, μόνο και μόνο για να καταφέρουμε να διαχυθούν οι ακτίνες της Ιδέας μας σε όλα αυτά τα σκοτεινά μέρη. Για να λάμψουν οι δάδες μίας γενιάς που έχει έρθει για να κάψει, να γκρεμίσει, να αντισταθεί στην παρακμή ενός ολόκληρου κόσμου. Έχεις καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να γυρίσεις το βλέμμα σου για να μην βλέπεις όλα αυτά τα παιδιά που τώρα αυτή την στιγμή γεννιούνται και θα αναζητήσουν αύριο μία ελπίδα; Όλους αυτούς τους αδύναμους που δεν πρόκειται μόνοι τους ποτέ να κινηθούν, όλους αυτούς που αγωνίζονται καθημερινά για απλούς, αλλά ειλικρινείς λόγους; Δυστυχώς, δεν θα το καταφέρουμε ποτέ, μήτε τα μάτια μας να κλείσουμε, μήτε να ασκητέψουμε. Για έναν και μόνο λόγο, διότι δεν στραφήκαμε στην Ιδέα για να γίνουμε κάτι εμείς μέσα από αυτήν, αλλά να ζήσει αυτή μέσα από εμάς. Αυτή η βιωματική εμπειρία, που τόσα και τόσα εξήγησε στον χρόνο για μας τους ίδιους. Και ξέρεις, όσο μία μορφή που κρατάει τα χαλινάρια στα χέρια, όλων αυτών των ζυμώσεων, προδιαθέσεως και περιβάλλοντος, κοιτάει μπροστά , με την ηρεμία της ικανοποιήσεως αυτού που πρέπει να γίνει, τότε συνεχίζει και το τέθριππο τον προορισμό του. Και ίσως στον χρόνο, αυτή η τετράδα σε μία μεγάλη λύτρωση και επανάσταση μας οδηγήσει. Ίσως στο βλέμμα μας , να μην υπάρξει η γαλήνη μίας κοινωνικής τελικής νίκης, αλλά μείνε πλάι μου, και εγώ σε σένα, για να καταγραφεί στην τελευταία μας στιγμή το ότι καταφέραμε να ζήσουμε ως πολέμιοι ενός κόσμου που όσο περισσότερο γνωρίσαμε, τόσο περισσότερο μισήσαμε. 

Δευτέρα 29 Μαΐου 2017

Μαρμαρωμένε Βασιλιᾶ...


Μαρμαρωμένε Βασιλιᾶ

Καὶ ρίχτηκε μὲ τ᾿ ἄτι του μὲς στῶν ἐχθρῶν τὰ πλήθια,
τὸ πύρινο τὸ βλέμμα του σκορποῦσε τὴν τρομάρα,
καὶ τὸ σπαθί του τὴ θανή. Στὰ χάλκινά του στήθια,
ἐξέσπασε ἡ ὄργητα σὲ βροντερὴ κατάρα.

Ἐθόλωσαν τὰ μάτια του. Τ᾿ ἁγνὸ τὸ μέτωπό του,
θαρρεῖς ὁ φωτοστέφανος τῆς Δόξας τ᾿ ἀγκαλιάζει.
Κι ἔπεσε χάμου ὁ Τρανός! Θρηνῆστε τὸ χαμό του.
Μά, μή! Σὲ τέτοιο θάνατο ὁ θρῆνος δὲν ταιριάζει.

Κι ἔπεσε χάμου ὁ Τρανός! Κυλίστηκε στὸ χῶμα,
ἕνας Τιτᾶν π᾿ ἀκόμα χτὲς ἐστόλιζ᾿ ἕνα θρόνο,
κι ἐσφάλισε - ὀϊμένανε! - γιὰ πάντ᾿ αὐτὸ τὸ στόμα,
ποὺ κάθε πίκρα ρούφαγε κι ἔχoυν᾿ ἐλπίδες μόνο.

Μαρμαρωμένε Βασιλιά, πολὺ δὲ θὰ προσμένεις.
Ἕνα πρωὶ ἀπ᾿ τὰ νερὰ τοῦ Βόσπορου κεῖ πέρα
θὲ νὰ προβάλει λαμπερός, μιᾶς Λευτεριᾶς χαμένης,
ὁ ἀσημένιος ἥλιος. Ὤ, δοξασμένη μέρα!

Κωνσταντῖνος Καρυωτάκης

Τετάρτη 17 Μαΐου 2017

Ἡ Ἀνάβαση στό Ὄρος Βεντού


Nicholas Roerich

Ἡ ἐπιχείρηση δέν ἦταν εὔκολη: τό βουνό εἶναι μιά μάζα τόσο πετρώδης καί ἀπόκρημνη πού γίνεται σχεδόν ἀδιάβατη. Ὅμως, ὅπως τό εἶπε τόσο ὡραῖα ὁ ποιητής, «ἡ τρομερή προσπάθεια ὅλα τά νικᾶ» (Βιργίλιος). […] 
Ἡ μέρα πού ἀργοῦσε νά νυχτώσει, τό εὐχάριστο ἀεράκι, ὁ ἐνθουσιασμός πού φτέρωνε τήν ψυχή, ἡ ἄσληση πού ἔδινε σφρίγος στά σώματα, κι ἄλλα παρόμοια, διευκόλυναν τήν πορεία μας. Μονάχα ἡ φύση τοῦ ἐδάφους μᾶς δυσκόλευε. […] 
Ἤμουν κυρίως ἐγώ πού βράδαινα τό βῆμα, ἐνω ὁ ἀδελφός μου, πού βάδιζε κατευθείαν πρός τήν ράχη τοῦ βουνοῦ, κέρδιζε δρόμο κι ἔφτανε ὅλο καί ψηλότερα. Ἐγώ, χωρίς ἰκμάδα, ἔμενα στά χαμηλά, κι ὅταν μέ φώναζε γιά να μοῦ δείξει τον συντομότερο δρόμο τοῦ ἀπαντοῦσε ὅτι ἔλπιζα νά βρῶ πιό εὔκολο, καί πῶς δέν μ’ ἔνοιαζε ἄν θά ‘ταν μακρύτερος, φτάνει να ‘ναι πιό ὁμαλός. Μέ κάτι τέτοια δικαιολογοῦσα τήν δειλία μου, κι ἐνῶ οἱ ἄλλοι πλησίαζαν ἤδη στήν κορυφή, ἐγώ πλανιόμουν κάτω, στά λαγκάδια, κι οὔτε μονοπάτι πιό στρωτό ἔβρισκα οὔτε καί προχωροῦσα: τό μόνο πού κατόρθωνα ἤταν νά κάνω τόν δρόμο μου πιό μακρύ και τον μόχθο μου πιό ἄχρηστο. […]
Ἤθελα ν’ ἀποφύγω τήν κούραση τῆς ἀνάβασης, ὅμως ἡ φύση δέν ἀνέχεται τήν ἀνθρώπινη πονηριά, κι ἕνα ὑλικό σῶμα ποτέ δέν μπόρεσε νά ἀνέβει κατεβαίνοντας. […]
Ἔλεγα στόν ἑαυτό μου: «Αὐτό πού δοκίμασες σήμερα τόσες φορές ὅσο σκαρφάλωνες ἐτοῦτο τό βουνό, νά ξέρεις ὅτι θά σοῦ ξανασυμβεῖ, κι ὄχι μόνο σέ σένα ἀλλά και σέ ἄλλους πολλούς, ὅσο θα προσπαθεῖς νά φτάσεις τήν ἀληθινή εὐτυχία (beata vita). Ὁ λόγος πού οἱ ἀνθρωποι δέν τό ἀντιλαμβάνονται εὔκολα, εἶναι γιατί οἱ κινήσεις τοῦ σώματος γίνονται στά φανερά, ἐνῶ τοῦ πνεύματος εἴναι κρυφές καί μένουν ἀθέατες. Αὐτό πού ὀνομάζουμε ἐυτυχία βρίσκεται μονάχα στά ὑψηλότερα καί, καθώς λένε, στενή εἶναι ἡ ὁδός πού ὁδηγεῖ ἐκεῖ. Πολλές στενοποριές πρέπει νά προσπεράσεις, καί πολλά μεγάλα σκαλοπάτια ν’ ἀνέβεις ἀπό ἀρετή σέ ἀρετή. Στήν κορυφή εἶναι τό τέλος τῶν ἀγώνων μας, κι ἐκεῖ τελειώνει ὁ δ΄ρομος τοῦ μακρινοῦ ταξιδιοῦ μας. Ὅλοι ἐκεῖ θέλουν νά φτάσουν· ὅμως, ὅπως λέει ὁ Ὀβίδιος «Δέν ἀρκεῖ νά θέλεις κάτι: γιά νά τό κερδίσεις, πρέπει νά τό λαχταρᾶς». 
[…] Ἔμεινα νά στοχάζομαι σιωπηλά τήν ἔνδεια τῆς κρίσης τῶν ἀνθρώπων, πού παραμελοῦν τό σπουδαιότερο κομμάτι τους καί σκορπίζομται στούς τέσσερις ἀνέμους, ἀναζητώντας σέ θεάματα μάται καί κούφις αὐτό πού θά μπορούσαν νά ἀνακαλύψουν μέσα τους. Κι ἐκεῖ, μέσα στήν περισυλλογή μου, ἀναλογιζόμουν πόσο σπουδαῖο θά ‘ταν τό πνεῦμα μας ἄν δέν εἶχε τήν ἀρρωστημένη τάση ν’ ἀπομακρύνεται ἀπό τίς πρωταρχικές του ρίζες καί νά διαστρέφει ἐκεῖνο πού ὁ Θεός τοῦ ἔδωσε γιά νά τό τιμήσει. Πόσες φορές σήμερα, στόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς, δέν γύρισα ν’ ἀντικρίσω τήν κορυφή τοῦ βουνοῦ! Ἔ, λοιπόν, μοῦ φαινόταν μόλις ἴσαμε ἕναν πήχυ ὑψηλή, μπροστά στά ὕψη πού μπορεῖ νά φτάσει ὁ ἀνθρώπινος στοχασμός, ἄν δέν βυθιζόταν στή λάστη τῆς ἀθλιότητας τῶν ἐπίγειων. Καί σχεδόν σέ κάθε βῆμα ἔκανα τούτη τήν σκέψη: «Ἐγώ δέν δίστασα νά βάλω τόση προσπάθεια καί τόσον ἱδρώτα γιά να πλησιάσω ἔστω καί ἐλάχιστα τόν οὐρανό μέ τό κορμί μου· ποιος σταυρός, ποιά φυλακή, ποιά μαρτύρια θά μποροῦσαν νά φοβίσουν τήν ψυχή μου νά συντρίψει τά ὕψη τῆς ἀλαζονείας καί τήν θνητή μοίρα μας, καθώς ὁδεύει πρός τόν Θεό;» Καί τοῦτο ἀκόμη: «Πόσοι νά ‘ναι ἄραγε ἐκεῖνοι πού ἀκολούθησαν τόν ἄλλον δρόμο, ἀπό φόβο γιά τίς δυσκολίες καί ἀπό δίψα γιά τίς ἡδονές; Ὤ, τρισευτυχισμένος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος –ἀν μπορεῖ νά ὑπάρξει ἕνας τέτοιος ανθρωπος–, πού εἶχε στόν νοῦ του ὁ ποιητής ὅταν ἔγραφε: Εὑτυχής αὐτός πού μπόρεσε νά γνωρίσει τήν φύση τῶν πραγμάτων. καί νίκησε τόν φόβο τοῦ θανάτου καί τό ἀμείλικτο πεπρωμένο, καί τό βουητό τοῦ ἄπληστου Ἀχέροντα» (Βιργίλιος) Ὤ, πόσος μόχθος χρειάζεται γιά νά κυριέψουμε ὄχι τήν κορυφή ἑνός θεόρατου βουνοῦ, ἀλλά τίς ὀρέξεις πού γεννοῦν οἱ κατώτερες, γήινες ἀνάγκες μας! 
Ἔτσι, μέ τήν καρδιά ξεσηκωμένη ἀπό συγκίνηση καί μέ πόδια πού δέν ἔνιωθαν τοῦ δρόμου τίς κακοτοπιές, ἔφτασα ἀργά τήν νύχτα στό ἀγροτόσπιτο ἀπ’ ὅπου εἶχα ξεκινήσει τά χαράματα.

Πετράρχης   
Ἡ Ἀνάβαση στό ρος Βεντού

Σάββατο 15 Απριλίου 2017

Περί των επομένων ημερών και χρόνων...

Συνεχίζουμε. Άλλοτε στρωτά, άλλοτε στροβιλιζόμενοι στις δίνες του  καθημερινού ολέθρου, προχωρούμε. Από την πρώτη εκείνη παιδικότητα όπου η προδιάθεση σμιλευμένη από την παιδεία και το περιβάλλον συνέδεσε, έστω διαισθητικώς, το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, οδηγώντας τις σταγόνες  μίας ατομικότητος στον  ρου ενός αιμάτινου ποταμού. Η πρώτη  αυτή και μόνη αληθή βάφτισή μας, μία απελευθέρωση υπήρξε από τα δεσμά της υποταγής του πεπρωμένου των σκλάβων. Αρνούμαστε οποιαδήποτε ηττοπάθεια, αρνούμαστε οποιαδήποτε συζήτηση για κόσμους και πολιτισμούς που τελειώνουν, αρνούμαστε οποιαδήποτε παραίτηση και οποιαδήποτε θεωρία και ενατένιση που αποσκοπεί σε εγωιστικές αυτολυτρωτικές αναζητήσεις ή τάσεις. Το ύστατο ανάχωμά μας, πίσω από το οποίο εδρεύει μονάχα το τέλος ενός μικρού κύκλου, είναι η Πίστη μας στην νικηφόρα επέλαση μίας νέας γενιάς, η οποία θα επιβάλλει την θέλησή της και θα οικοδομήσει το  νέο Αύριο της Ελλάδος και της Ευρώπης.  Δεν υπάρχουν κοινωνικά περιθώρια για να φωλιάσουμε, δεν αναζητούμε καταφύγια προστασίας. Μία ολάκερη κοινωνία , μάζες με όλα τα χαρακτηριστικά που τις χαρακτηρίζουν αιωνίως, μειοψηφίες με τα αρνητικά και  τα θετικά τους, μεμονωμένοι παρατηρητές, δειλοί, ήρωες, φοβισμένοι, ανίκανοι, ικανοί, χαρισματικοί, συγκροτούν το πεδίο στο οποίο μαχόμαστε.
Σε αυτό το πεδίο, εν μέσω σήμερα ενός ολοκληρωτικού φυλετικού και πολιτιστικού  πολέμου καλούμαστε να εργαστούμε και να αγωνιστούμε έχοντας κατά νου ότι το απρόβλεπτο των ιστορικών συγκυριών μπορεί να μας οδηγήσει αυτή η νέα γενιά που ευαγγελιζόμαστε να  είναι τόσο κοντά όσο και μακριά. Εργαζόμαστε έχοντας κατά νου την μεγάλη ευθύνη ότι ίσως αποτελέσουμε θεμέλιοι λίθοι, ίσως χρειαστεί να είμαστε μέρος, ίσως χρειαστεί να αποτελέσουμε το παράδειγμα από το οποίο θα εμπνευστούν. Και αυτό διότι, πολλές φορές η ανάπτυξη θεωριών περί ελεύσεως κάποιων άλλων κάποτε, για τους οποίους προετοιμάζουμε κάποιο έδαφος, ίσως εσωτερικά κρύβει μία αδυναμία ανάληψης των ευθυνών που μας αναλογούν για την εποχή μας. Εξυπηρετούν ταυτοχρόνως τις ψυχολογικές μας άμυνες και δικαιολογούν πληθώρα πεπραγμένων. Είναι προτιμότερο να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση για τις μάχες που επιθυμούμε να έρθουν και ας μην έρθουν όσο ζούμε, παρά να επαναπαυόμαστε στην αναμονή μεσσιών ή εξελίξεων. Καλώς ή κακώς, ένα μεγάλο δίδαγμα του παρελθόντος του γένους μας είναι πως από τον  μικρόκοσμό μας μέχρι τον εθνικό κορμό, αν δεν χαράξεις εσύ την ιστορία , θα σε χαράξει εκείνη.
Οι μικρές μας, λοιπόν, καθημερινές νίκες και ήττες, η κάθε επιτυχία που λαμβάνει χώρα στο προσωπικό μας πεδίο, αλλά και σε εκείνο των συνόλων με τα οποία πορευόμαστε οφείλουν να συνθέτουν την τρέχουσα ιστορία. Από την προσφορά και τα αποτελέσματα σε αυτήν κρινόμαστε, γιατί μονάχα σε εκείνη θα λογοδοτήσουμε. Κάθε αυγή σε αυτό τον τόπο οφείλουμε να ορθώνουμε το ανάστημά μας απέναντι στην θλιβερή πραγματικότητα και κατάντια της ράτσας μας. Οφείλουμε, ως ύστατο καθήκον, να μείνουμε εκείνοι οι όρθιοι υπερασπιστές , τους οποίους θα διακρίνουν όσοι αναζητούν συναγωνιστές, μα κυρίως συντρόφους. Διότι, αν λυγίσουμε και εμείς, τότε ποιοι; Ποιοι θα μείνουν στην ιστορία ως εκείνοι που αγωνίστηκαν εκείνα τα χρόνια; Γνωρίζουμε πολύ καλά, πως κάποια μουσική ίσως χάσει μία ιδιοφυία της, κάποια επιστήμη ένα ακόμη καλό συνεχιστή της εξελίξεώς της, κάποιο άθλημα, κάποια νιότη, κάποιοι έρωτες, κάποια υψηλής ποιότητος ζωή τους λάτρεις της. Μα στον αντίποδα, μια Πίστη θα κερδίσει λίγη ακόμη θέρμη στην φλόγα της και κάποια επανάσταση θα έρθει λίγα δευτερόλεπτα πιο κοντά από το άπειρο που φαντάζει να βρίσκεται. Δεν είναι κάποιος μηδενισμός που υποβόσκει, μήτε κάποια υποβάθμισή τους. Είναι αυτή η αίσθηση της πληρότητός που χαρακτηρίζει την Ιδέα μας, της οποίας κύριοι άξονες είναι το Αίμα, η Τιμή και η Γη. Και εντός αυτών προσδιορίζονται όλα τα υπόλοιπα. Η κατακρήμνιση από τους εχθρούς αυτών των αξόνων, μονάχα μίσος μπορεί να μας γεμίζει. Μίσος το οποίο οφείλουμε να μετουσιώσουμε σε αποφασιστικότητα, σιδηρά θέληση και πειθαρχία στην επίτευξη των στόχων μας. Πλημμυρίζει τα συναισθήματά μας, ξεπερνά το μέτρο, μας μολύνει, μας τυφλώνει πολλές φορές, μα ακονίζει τον χαρακτήρα μας. Δυστυχώς, κανένα άλλο συναίσθημα δεν έχουμε να χαρίσουμε στους καπιταλιστές και μαρξιστές τυράννους της εποχής, για των οποίων τα συμφέροντα μία φυλή εξευτελίζεται και τόσα έθνη της κονιορτοποιούνται. Μήτε μπορούμε επίσης κοντόφθαλμα να αναλωθούμε σε έριδες, διαφωνίες και  πάθη του παρελθόντος τα οποία σύντροφοί μας δεν μπορούν να υπερνικήσουν. Θα σταθούμε στον δρόμο που οδηγεί σε μία νέα γενιά, διότι αυτήν έχουμε και μας έχει ανάγκη όσο τίποτα άλλο.
Αφήνουμε όσους επιθύμησαν την δημοκρατία, να ακολουθήσουν τον δρόμο της. Αφήνουμε όσους επιθύμησαν το περιθώριο να ορθοποδήσουν εκεί. Αφήνουμε όσους επιθυμούν την θεωρητική εξέλιξη της Ιδέας να εργαστούν εκεί. Ένα πέλαγος από εχθρούς έχουμε απέναντί μας και αν επιθυμήσουμε κάποια πάθη μας να εξοστρακιστούν, τα συναισθήματά μας για αυτούς να εκφραστούν τότε οι επιλογές μας , την καταραμένη αυτή εποχή, είναι χιλιάδες.  Η εσωστρέφεια και η επιλογή εχθρών εντός πολύ κλειστών πλαισίων, πολλές φορές είναι ο τρόπος να δικαιολογούμε την αδυναμία επιστροφής στα πραγματικά μέτωπα του Αγώνα. Την γειτονιά μας, τις πόλεις μας, τα χωριά μας, την Πατρίδα μας. Σε όποια κατάσταση και αν είναι, ας μην αμελούμε πως αυτή μας γέννησε και μέσα σε αυτή τη μήτρα γεννήθηκε και θριάμβευσε μέσα μας η Ιδέα. Αυτή λοιπόν την μεγάλη πρόκληση μα και ευχαρίστηση να στεκόμαστε όρθιοι σε αυτό τον όλεθρο δεν θα την χαρίσουμε σε κανένα εισβολέα, σε κανένα ανθέλληνα. Στα μεγάλα βιβλία του Γένους μας, γραμμένα από Αίμα , μάθαμε πως η Αριστοκρατία της Ράτσας  μας εκφράστηκε εξίσου λαμπερά από την αγροτιά μέχρι την κλεφτουριά... Με γνώμονα την επικράτηση τα χέρια μας όπως θα λερωθούν από μελάνι, θα λερωθούν και από λάσπες. Όπως θα στολιστούν από τα δυτικότροπα κουστούμια, θα τα δέσουν και δεσμά. Μακάριοι όσοι λίγο ή πολύ βίωσαν και πολλοί βιώνουν τις διώξεις των πραιτοριανών ενός μορφώματος που καταρρέει, διότι αν δεν λυγίσουν , θα είναι σίγουρα ισχυρότεροι και αν δεν είχαν από μόνοι τους την τόλμη να τους γράψει η ιστορία ως διωκόμενους, άρα και εχθρούς της δημοκρατίας, το κατάφερε ο Αγώνας ο οποίος επιλέγουν.
Γνωρίζουμε πολύ καλά, πως κίνητρο αριστερών και δεξιών πίσω από κάθε παιδί, κάθε πατριώτη , κάθε εθνικιστή, κάθε εθνικοσοσιαλιστή ο οποίος χτυπιέται ή διώκεται, δεν είναι το κατά πόσο είναι αληθείς ή όχι οι ιδέες του, αν υπηρετεί σωστούς ή λάθος αρχηγούς, αν είναι συνειδητοποιημένος ή όχι, αλλά μονάχα αυτό : Η ύπαρξή του απέναντι από τα συμφέροντα κράτους και παρακράτους μαρξιστών και καπιταλιστών.  Οτιδήποτε δεν μπορεί να ελέγχει πλήρως η δημοκρατία, ακόμη και συμμάχους της, οτιδήποτε θεωρήσει ότι μπορεί να κλονίσει της ισορροπία της, θα το χτυπήσει. Ύπουλα, αμείλικτα, αδίστακτα. Αυτός είναι και ο λόγος που αρνούμαστε να εισαχθούμε σε κόλπους της. Τουλάχιστον τα μόνα πισώπλατα μαχαιρώματα θα τα περιμένουμε μονάχα από κοντόφθαλμους «ομοϊδεάτες», οι οποίοι αδυνατούν να ταχθούν απέναντι στους δεκάδες εχθρούς και αναζητούν εύκολες λύσεις αποδείξεως ή επιβεβαιώσεως της ύπαρξής τους.

Η Υπερβορεία αποτελεί μονάχα ένα βήμα εκφράσεως και παρουσιάσεως μέρους των θέσεων και των αναζητήσεων της ομάδος που τη συγκροτεί. Η Αγωνιστικότητά μας είναι η ίδια μας η καθημερινότητα με όσους συναγωνιστές και συντρόφους πορευόμαστε μαζί. Όλους και όλες αυτές οι οποίοι πραγματικά επιτρέπουν στον Ήλιο της Ιδέας να λιώσει τα πάθη, τους εγωισμούς και τις ατομικές ψευδαισθήσεις και να ξεχυθούν με αποφασιστικότητα στην εργασία και στις μάχες για την Φυλή και την Πατρίδα.  Δίχως ίχνος οπισθοδρομήσεως, δίχως ίχνος παραιτήσεως υποδεχόμαστε τα ακόμη σκοτεινότερα και δυσκολότερα για εμάς χρόνια. 

Πέμπτη 16 Μαρτίου 2017

Ζεν – Η αριστοκρατία του Πνεύματος.



   Βιώνοντας μία καθημερινότητα πλήρους αποϊεροποιήσεως της ζωής μα και πλήρους αντιστροφής των αξιών αυτής, στο βαθμό τον οποίο ως φυσικές παρουσίες δυνάμεθα ν’ αντιληφθούμε , δεν θα μπορούσαμε να μείνουμε αμέτοχοι στην αναζήτηση των ριζών της πάλαι ποτέ ομοούσιας Ηλιακής φύσεως θρησκευτικότητος και πνευματικότητος των λαών της Ινδοευρωπαϊκής ομογλωσσίας. Μίας πνευματικότητος η οποία ως απόρροια μίας ενδοτέρας βουλήσεως, προδιαγεγραμμένης εκ φύσεως , αγωνιούσε και αγωνιά να εκφραστεί ακόμη δε και διαμέσου ολότελα αλλοτρίων δογμάτων, ιεροτελεστιών, θρησκειών.   Η αλλότρια φύση έγκειται ουσιαστικά στην επιφανειακή διαφορετικότητα η οποία, όμως, προκύπτει ως αποτέλεσμα αναγκών διαφορετικών ψυχοσυνθέσεων και ενδοτέρων βουλήσεων. Προτού , λοιπόν, καταδικάσουμε την αρχή της διακρίσεως όσον αφορά την έκφραση, ας σεβαστούμε τον πλουραλισμό της φύσεως όσον αφορά την ατομική ή συλλογική σύνθεση. Και αν το μεν πρώτο είναι εφικτό ως σημείο των καιρών μίας Kali Yuga[1]  να το ομογενοποιήσουμε και να το κομποστοποιήσουμε μέσω ποικίλων εργαλείων της επιταχυνόμενης παρακμής όπως η κατά Rene Guenon «στερεοποίηση» , το δε δεύτερο η ιστορία όλων των φυλών και κοινωνιών δεικνύει πως αδυνατούμε να το καλουπώσουμε. Ίσως, αυτή η αδυναμία , να είναι και η κινητήριος δύναμη στην κυκλική τροχιά της εποχής. Κάθε τέλος ενός κύκλου βέβαια δεικνύει με την σειρά του αυτομάτως την αρχή ενός νέου. Η αναζήτησή μας δεν προέρχεται και δεν απευθύνεται σε παρατηρητές ή απλούς μελετητές, μα σε εκείνους που θα στραφούν ολόψυχα στο Φως και την Αλήθεια, όχι για κάποια δική τους ατομική τέρψη, αλλά για ν’ αποτελέσει ολόκληρος ο βίος τους μία καλλιέργεια και το τέλος μία σπορά για τον νέο κύκλο που έρχεται.
   Στην αναζήτηση των ριζών της Φωτεινής και Ηλιακής παραδόσεως με οδηγό το κορμό – φυσικό σώμα – φυλή , θα μπορούσαμε να φθάσουμε έως την Βεδική παράδοση, την οποία λόγω της προφορικής της ιδιότητος αδυνατούμε πλήρως να χρονολογήσουμε. Με σιγουριά , όμως, την προσδιορίζουμε , αρκετά παλαιότερα από τα Ομηρικά χρόνια. Μία συγκριτική μελέτη της Ιλιάδος με την Mahabarata , της Οδύσσειας με το Ramayana, των έργων του Πλάτωνα και του Ησίοδου με τις Ουπανισάδες θα αποδείκνυε μία εκπληκτική συγγένεια αρχετύπων, φιλοσοφικών ενατενίσεων, υπαρξιακών αναγκών και ατραπών αναζητήσεως της αληθείας, η οποία μας προδιαθέτει για μία κοινή αρχή – ρίζα προελεύσεώς τους. Αν όχι, αυτών καθ’ αυτών , των αρχέγονων εκείνων προτύπων από τις οποίες επηρεάστηκαν. Ολόκληρη η Βεδική – Ινδική παράδοση εκφράστηκε μέσω της Σανσκριτικής , μίας από τις τελειότερες μαζί με την Ελληνική της αττικής διαλέκτου γλώσσες, ικανές να αποτυπώσουν όλον αυτόν τον εσωτερικό πλούτο και αναζητήσεις των λαών που τις ανεπτύξαν. Μία, όμως, τέτοια προσέγγισή μας, στο Βεδικό «περιβάλλον» θα διατηρούσε την ουσία , αλλά θα μας εγκλώβιζε σε τύπους, ονομασίες, λειτουργίες τα οποία τόσο ηχητικά όσο και εικονικά θα μας ξενίζουν και ίσως εν τέλει μας συγχύσουν αντί να μας βοηθήσουν στην αποκρυστάλλωση σημείων των πνευματικών αναζητήσεων των Ινδοευρωπαίων , με γνώμονα, όμως, την στρέψη προς την πρωταρχική αυτή ουσία και όχι απλώς την περιγραφή.  Οι τύποι, τα σύμβολα, η σημειολογία, η ονοματολογία, η γλώσσα κ.ο.κ. αποτελούν αναπόφευκτα εργαλεία στην στεφάνη της υπάρξεως, όταν η προεργασία για προσέγγιση του πυρήνα αυτής ξεκινά από εκεί. Αντ’ αυτού , δυνάμεθα να στραφούμε σε μία μετεξέλιξη – στην στεφάνη - της πρωταρχικής Ινδοευρωπαϊκής σοφίας, η οποία ακριβώς λόγω της μεθόδου προσεγγίσεως του πυρήνα, όχι από την στεφάνη, αλλά από την αφύπνιση μερών αυτού, μπορεί να μας είναι ευκολότερη , όχι η κατανόηση, αλλά η εμπειρία μέσω της ασκητικής του. Διότι, ας μην αμελούμε , πως φέροντες τις ζυμώσεις, τις συγκρούσεις, τους θανάτους, τις αναγεννήσεις και το όραμα όσων συνθέτουν μία Αρία Ελληνικότητα και επουδενί ενός ασιατικό – μεσογειακού πολιτισμικού κράματος, οφείλει κάθε προσέγγισή μας να λαμβάνει υπ’ όψιν τόσο το παρόν , όσο και το μέλλον. Ένας ολόκληρος κατάλογος δεκάδων θεοτήτων των οποίων τα ονόματα θα ήταν ακατανόητα, τελετουργίες οι οποίες θυμίζουν φθηνές απομιμήσεις κωμικών ταινιών  και εν τέλει γελοιοποιούν την ουσία κάποια παλαιάς θρησκείας, μίμηση δογμάτων εν είδη « happening» , θα οδηγήσουν σε μία πλήρως αποπροσανατολισμένη πορεία από την επιθυμητή. Η μελέτη μπορεί να είναι αληθής σε όλα τα πεδία, το βίωμα  , όμως, χρειάζεται το έδαφός του για να είναι αληθές.
Στρεφόμαστε κατ’ αυτόν τον τρόπο στην μοναδική διδασκαλία η οποία επικεντρώνεται ως επί το πλείστον στο βίωμα  της Ηλιακότητος, του Φωτός και της Αληθείας. Το Ζεν [2]. Το να περιγράψουμε εν προκειμένω τις βασικές αρχές ενός από τα πιο δυσνόητα για την σύγχρονη δυτική σκέψη συστήματα προσεγγίσεως και κυρίως βιώσεως της Θείας Ουσίας του Κόσμου, θα αποτελούσε αυτομάτως, πέραν των δυσκολιών, και αναίρεση των αρχών αυτών. Μπορούμε , βεβαίως, να επικαλεστούμε τις παρατηρήσεις και τα γραπτά σημαντικών μελετητών και φορέων της ασκητικής του ατραπού. Ο ίδιος ο όρος Ζεν προέρχεται από το Κινέζικο Chan μία παράφραση της Σανσκριτικής λέξης Dyana. Όπως και στα Ινδικά κείμενα , έτσι και στον πρώιμο Βουδισμό επισημαίνεται η αριστοκρατική – Αρία καταγωγή του υπαρκτού στο βαθμό που η ιστορική έρευνα επιβεβαιώνει πρίγκιπα Σιντάτα. Η μη επιβεβαίωση της ιστορικότητος , όπως και σε άλλες περιπτώσεις, δεν μας αποκλείει από την προσέγγιση της εν συνεχεία διαμορφωμένης παραδόσεως , η οποία αν μη τι άλλο, είναι υπαρκτή. Στον Βουδισμό, όπως και στα περισσότερα θρησκευτικά συστήματα, οι αρχικές διδασκαλίες κάποια «φωτισμένης» προσωπικότητος διαμορφώθηκαν, ερμηνεύθηκαν και συστηματοποιήθηκαν από μαθητές ή μεταγενέστερους πιστούς, σε βαθμό που πολλές φορές ίσως και να μην έχουν καμία σχέση με την αρχική διδασκαλία. Το ίδιο μπορούμε να θεωρήσουμε και με τον Βουδισμό , ο οποίος ενώ αρχικώς υπήρξε μία διδασκαλία μίας πολύ κλειστής κάστας υγιούς – εσωτερικού και ουχί υλιστικού, αριστοκρατισμού, στην οποία απαγορευόταν ακόμη και η συμμετοχή γυναικών,   εν συνεχεία μεταλλάχθηκε σε μία κατεξοχήν θρησκεία της μάζας με όσες εκπτώσεις απαραιτήτως χρειάζεται να λάβουν χώρα για να είναι επιτυχής αυτή η μεταστροφή. Επηρεασμένος από τον Ινδουισμό , την Βεδική Παράδοση , πολύπλοκος όσο και αυτά , με δαιδαλώδεις διαδρομές στην ορθή ερμηνεία μίας κινήσεως ή μίας λέξεως, διαιρείται σε δύο συστήματα. Την Mahayana – Μεγάλο Όχημα [3]  και την Hinayana – Μικρό Όχημα [4].  Και ενώ η πορεία αυτών των συστημάτων εξαπλώνεται στην Ασία, κατά τον 6ο μ.Χ. αιώνα αναβλύζει στην βόρειο Ινδία μία νέα – φαινομενικώς- διδασκαλία από τον μοναχό Bodhidharma. Η νέα διδασκαλία δείχνει να βρίσκεται πλησιέστερα από κάθε άλλη στον πυρήνα του πρώιμου Αρίου Βουδισμού. Η διδασκαλία αυτή αποποιείται τις πολυσύνθετες, ποικιλόμορφες και υπεραναλυτικές προσεγγίσεις από δόγματα της εποχής, αντιδρά στις νοσηρές πολλές φορές επιβληθείσες στερήσεις, θυσίες κ.ο.κ. και καθαιρεί ακόμη και τον ίδιο τον Βούδα ως μορφή ή οντότητα ενθρονίζοντας αντ’ αυτού την δυνατότητα του Satori – φωτίσεως σε όποια ατομικότητα, σε όποιο περιβάλλον, σε κάθε κατάσταση. Αναφέρεται συχνά στο Ζεν η πειθαρχία και η άσκηση. Αναφερόμενοι σε πειθαρχία , εννοείται μία ιδιαίτερη εσωτερική κατάσταση αυτοελέγχου, η οποία αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την μετέπειτα υπέρβαση του εγωιστικού εαυτού και της δυαδικότητο.ς Σαφέστατα στην παράδοση αυτή, όπως και στην Ελληνική κοσμοθέαση, η αρχή και το τέλος ίσως να είναι προκαθορισμένα, η προδιάθεση ορίζει πολλές φορές το πλαίσιο και τις κλίσεις , αλλά το τι θα λάβει χώρα εντός του χρονικού και χωρικού αυτού πεδίου βάσει και των φυσικών εργαλείων, έγκειται στην απόλυτη ελευθερία και επιλογή του ατόμου. Η ασκητική του Ζεν αναπτύχθηκε κυρίως στις καθημερινές ενασχολήσεις της ζωής, επιτρέποντας ξανά στο Ιερό να διαχυθεί στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, όπως ακριβώς στις «πρωτόγονες» Ινδοευρωπαϊκές κοινωνίες. Η γλώσσα, η καλλιγραφία, κάθε είδους εργασία, οι τέχνες, ο πόλεμος, η μουσική απετέλεσαν τα πεδία στα οποία το Ζεν εισήλθε ουσιαστικώς μετατρέποντάς όλα αυτά από ανάγκες ή στην καλύτερη περίπτωση πεδία εκτονώσεως – εκφράσεως , σε μέσα στα οποία ανοικτά  διαχέεται η – ούτως ή άλλως υπαρκτή – Θεία Ουσία του Κόσμου και τα οποία παύουν να έχουν οποιαδήποτε σημασία και νόημα, όταν η «ύλη» ξεπεράσει το μέτρο που της έχει δοθεί και αντικαταστήσει τον «σκοπό».  Σε αυτό το σημείο διακρίνουμε μία σημαντική διαφορά με την εκχριστιανισμένη δυτική παράδοση η οποία ναι μεν εξέφρασε , κατά βάση αθέλητα, τον ψυχισμό των Ινδοευρωπαϊκών λαών της ηπείρου, αλλά δεν απετράπη η μετέπειτα κυριαρχία της ύλης και του κέρδους, κάτι το οποίο ανακύπτει από μία , όπως ανεφέρθη, αλλότρια ψυχοσύνθεση, η οποία στο φυσικό της περιβάλλον εξέφραζε και εκφράζει σε όλη της την έκταση αυτά τα χαρακτηριστικά.  Μπορούμε , εν μέσω πολλών αλμάτων , να θεωρήσουμε την επιστροφή στην απλότητα και την ουσία, ως ένα εξ Ανατολής ξυράφι του Όκαμ [5]  το οποίο απέκοψε κάθε επιπρόσθετο βαρίδιο και κάθε περιττή ανάλυση από την αναζήτηση της Ηλιακότητος στην οποία ενυπάρχουμε και ενυπάρχει και αυτή σε εμάς.
   Η εξάπλωση της διδασκαλίας υπήρξε ραγδαία σε ως επί το πλείστον μη Ινδοευρωπαϊκούς λαούς και κυρίως σε Κινέζους και Ιάπωνες. Ειδικώς στην Ιαπωνία εισήχθη περί τον 11ο μ.Χ. αιώνα. Κατά την εξάπλωση αυτή , η επαφή με τα Ταοϊστικά  στοιχεία καθώς και η αλληλεπίδραση με την Ιαπωνική ψυχοσύνθεση είναι αυτά τα οποία την διαμόρφωσαν και την διατήρησαν ζωντανή στον  η Rinzai, Soto και μία μικρότερη  Obaku. Παρατηρούμε , λοιπόν, πως επί αιώνες μία πρωταρχική Ινδοαρία Σοφία παρέμεινε ζωντανή , όχι από τους ίδιους τους αρχικούς της φορείς, οι οποίοι βεβαίως από τον χώρο που έλαβε χώρα η γέννησή της , έχουν εδώ και αιώνες εξαφανιστεί, αλλά από συγκεκριμένους και με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά λαούς της Άπω Ανατολής.
   Η κυκλική θεώρηση της ιστορίας και η αναζήτηση σε αυτούς τους κύκλους των μύθων των Αρίων, μας φέρνει στο παράδοξο του 20ου αιώνα , όπου αναζητητές της πρωταρχικής ευρωπαϊκής παραδόσεως στρέφονται προς το Θιβέτ και κάποιοι ακόμη πιο πέρα στην Ιαπωνία σε μία προσπάθεια συγκερασμού του τραγικού δυτικού ηρωικού προτύπου με εκείνο των πιστών του Ζεν. Της δυτικής υπερβάσεως και εξακτινώσεως με το Satori. Με κοινό σημείο αναφοράς τον Meister Eckart και έχοντας σημεία ολιστικής θεωρήσεως όπως ο Ζαρατούστρα του Φρειδερίκου Νίτσε ή ο Φάουστ του Βολφγκανγκ Γκαίτε, ξεκινά μία ιδιαίτερη για τα δεδομένα της εποχής σχέση μεταξύ του Count Karlfried Durckheim[6] και του D.T. Suzuki [7]  πριν και κατά την διάρκεια του Β’ Π.Π.  Ανάμεσα στις αναζητήσεις εμφανίζεται και το Νορδικό πρότυπο της εποχής όπως σκιαγραφήθηκε από το Alfred Rosenberg, ενώ στην Ιαπωνία μυείτε στο Ζεν , άλλος ένας επιφανής Γερμανός καθηγητής πανεπιστημίου ο Eugen Herrigel.  Ο τελευταίος μάλιστα μυήθηκε στο Ζεν μέσω της τοξοβολίας, χαρίζοντας στην Δύση ένα από τα σημαντικότερα βιβλία για την διδασκαλία αυτή[8]. C.K. Durckheim, E. Herrigel και  Ιούλιος Έβολα  απετελέσαν μεταξύ άλλων , τις «γέφυρες» των σύγχρονων δυτικών αναζητήσεων με την πρωταρχική αυτή Ινδοευρωπαϊκή σοφία. Όντας ενεργά μέλη  οι δύο πρώτοι και υποστηρικτές του Γερμανικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, δέχθηκαν δριμεία πολεμική τα χρόνια μετά του πολέμου , όπως και ο ίδιος ο D.T. Suzuki για τις απόψεις και τις θέσεις του κατά την διάρκεια αυτού [9].
   Εν κατακλείδι, οι ρίζες της σοφίας και της ενατενίσεως των Αρίων ευγενών της Μπαγκαβάτ Γκίτα και του κανόνα Pali , βρίσκονται τόσο βαθειά , όσο ψηλά έχουν φθάσει και τα κλαδιά του πνευματικού τους σώματος. Δεν είναι τυχαίο το έδαφος στο οποίο ριζώσαν, μήτε οι ουρανοί στους οποίους ορθώνονται. Εντός της σημερινής πραγματικότητος, πολλές φορές ακόμη και όταν η τάση είναι ορθή, η προσέγγιση πολλές φορές γίνεται βεβιασμένα. Ποικίλες , κατ’ ουσίαν σκοταδιστικές και αντι-παραδοσιακές αερολογίες και δοξασίες , αποκυήματα  ενός αρρωστημένου μοντερνισμού έχουν αποκόψει την διδασκαλία από τις ρίζες της, αλλά και από τον σκοπό της. Με γνώμονα το κέρδος ή την προσαρμογή στα καλούπια της ορθότητός τους, δεν διστάζουν να αναπροσαρμόζουν ανά εποχή την ουσία στα δικά τους μέτρα θυμίζοντας την προκρούστειο κλίνη. Σε αυτά τα πλαίσια δαιμονοποιήθηκε και η στάση των Ιαπώνων κατά την διάρκεια του Β’ Π.Π. και ιδαιτέρως των Ζεν μοναχών, καθώς και η προσπάθεια Ευρωπαίων για την διαμόρφωση μίας νέας Πίστεως, στα χνάρια που ακόμη διακρίνονται στα μονοπάτια των Αρίων. Σε αυτά τα πλαίσια, θα δούμε ακόμη και στην γλώσσα μας μία πλούσια βιβλιογραφία στα ζητήματα της Παραδόσεως ακόμη και του Ζεν, αλλά ελαχίστους φορείς ακόμη και μικρού μέρους όσων παρουσιάζονται. Η ροή, όμως, μας δείχνει τον δρόμο. Είθε…




[1] Kali Yuga : Η «εποχή της φαυλότητος» , η τελευταία, η παρηκμασμένη και εκφυλισμένη εποχή στον κύκλο των Γιούγκα.
[2]  «Η θερμά υποδαυλιζόμενη στάση της κυριολεκτικής ευπιστίας προς τους ανατολικούς θησαυρούς της σκέψης αποτελεί , σ’ αυτή την περίπτωση , μικρότερο κίνδυνο, γιατί στη Ζεν δεν υπάρχουν ευτυχώς εκείνες οι υπέροχα ακατανόητες λέξεις των Ινδικών συστημάτων. Ούτε παίζει η Ζεν με την πολύπλοκη τεχνική της Χάθα Γιόγκα , που ξεγελά τον υλόφρονα Ευρωπαίο με την ψεύτικη ελπίδα ότι μπορεί να αιχμαλωτίσει το πνεύμα αν κάθεται σε ορισμένη στάση και αν αναπνέει με ορισμένο τρόπο».  Carl Jung στην εισαγωγή του «Ζεν» του D.T. Suzuki.
[3] Mahayana : Εξαπλώθηκε κυρίως στην Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα, Βιετνάμ.

[4] Hinayana : ή Theravada. Συντηρητικότερη σχολή, κλειστού δόγματος η οποία  εξαπλώθηκε κυρίως στον Ινδικό χώρο και την Ν.Α. Ασία.